حیا از مردم (قرآن)حیا عبارت است از حالت و خویی نفسانی در انسان که مانع ارتکاب اعمال زشت می‌شود. عده‌ای از مردم به رغم بی‌حیایی در مقابل خدا، از مردم حیا و شرم می‌کنند. ۱ - حیا در مقابل مردمخیانتپیشگان، به رغم بی‌حیایی در مقابل خدا، از مردم حیا و شرم می‌کنند. «... ان الله لا یحب من کان خوانـا اثیمـا• یستخفون من الناس ولا یستخفون من الله وهو معهم..؛ و از آنها که به خود خیانت کردند، دفاع مکن! زیرا خداوند، افراد خیانت‌پیشه گنهکار را دوست ندارد. • آنها زشتکاری خود را از مردم پنهان می‌دارند اما از خدا پنهان نمی‌دارند، و هنگامی که در مجالس شبانه، سخنانی که خدا راضی نبود می‌گفتند، خدا با آنها بود، خدا به آنچه انجام می‌دهند، احاطه دارد.» ۱.۱ - معنای استخفاءاستخفاء و پنهان کردن امری از خدای تعالی امری است محال، و غیر مقدور چون هیچ چیزی در آسمان و زمین نیست که بر خدا پنهان باشد و وقتی استخفاء از خدای تعالی محال و غیر مقدور باشد، طرف مقابلش یعنی عدم استخفاء هم امری اضطراری و غیر مقدور است، و چون از هر دو طرف غیر مقدور است، دیگر ملامت و سرزنشی به آن تعلق نمی‌گیرد. نمی‌شود کسی را ملامت کرد که چرا کارت را از خدا پنهان می‌کنی و یا پنهان نمی‌کنی. ولی می‌بینیم که بر حسب ظاهر، آیه مورد بحث این سرزنش را کرده و این خود سؤالی است که در این جمله به ذهن می‌رسد و جوابش این است که معنای تحت اللفظی استخفاء منظور نیست، بلکه این کلمه کنایه است از حیاء کردن و شرمنده شدن. ۲ - سرزنش خدا بر بی حیاحیا کردن از مردم، و حیا نکردن از خدا، مورد سرزنش خداوند است. «... ان الله لا یحب من کان خوانـا اثیمـا• یستخفون من الناس ولا یستخفون من الله وهو معهم..؛ و از آنها که به خود خیانت کردند، دفاع مکن! زیرا خداوند، افراد خیانت پیشه گنهکار را دوست ندارد. • آنها زشتکاری خود را از مردم پنهان می‌دارند اما از خدا پنهان نمی‌دارند، و هنگامی که در مجالس شبانه، سخنانی که خدا راضی نبود می‌گفتند، خدا با آنها بود، خدا به آنچه انجام می‌دهند، احاطه دارد.» ۲.۱ - سرزنش خائناناین آیه خائنان را مورد سرزنش قرار داده، می‌گوید: آنها شرم دارند که باطن اعمالشان برای مردم روشن شود ولی از خدا، شرم ندارند! (یستخفون من الناس و لا یستخفون من الله) خداوندی که همه جا با آنها است، و در آن هنگام که در دل شب، نقشه‌های خیانت را طرح می‌کردند و سخنانی که خدا از آن راضی نبود می‌گفتند، با آنها بود به همه اعمال آنها احاطه دارد. ۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حیا از مردم». |